Het is ingewikkeld voor een mens verder te kijken dan zijn/haar neus lang is. Zozeer zelfs, dat we wel het woord kórtzichtigheid gebruiken, maar dat het woord lángzichtigheid uit onze taal is verdwenen. De kortzichtige mens leeft in het nu en krijgt dingen voor elkaar. Hij geniet van de dag en maakt zich niet al te druk over de toekomst. De langzichtige mens weet waar hij heen wil. Hij heeft oog voor obstakels en ingewikkeldheden. Hij geniet soms te weinig van het nu en weet vaak niet waar hij moet beginnen.
Als het gaat over het beheer van geld, overheerst bij de gemiddelde mens de kortzichtigheid. Zeg nou zelf: Je leeft toch nu? Waarom zou ik investeren in de dag van morgen? Morgen is nog ver weg. En: is het wel zinnig financieel zo ver vooruit kijken?
Een korte-termijn oplossing levert snel resultaat op, bevredigt de behoefte van vandaag en daagt je niet al te veel uit tot nadenken. Een lange-termijn oplossing levert uitgestelde beloning op, bevredigt de behoeften van morgen en vraagt wat meer van het gebruik van je hersenen. In eerste instantie zorgt de ‘Short-cut’ voor versnelling, maar op lange termijn zorgt hij juist voor vertraging. In eerste instantie zorgt de ‘Long-cut’ voor vertraging, maar op lange termijn zorgt hij juist voor versnelling.
Twee voorbeelden uit de praktijk:
Eerste voorbeeld: De zorg voor je spaargeld/vermogen uitstellen levert op korte termijn zichtbaar resultaat op:
- Ik weet wat ik nu hebt, ook als de rente 0% is.
- Mijn geld wordt niet minder (denk ik).
- Ik hoef nergens over na te denken en loop geen risico
- Geld op mijn spaarrekening kost me niets.
Natuurlijk weet je wel dat de inflatie de koopkracht van je vermogen uitholt. Om dat te voorkomen moet je spaargeld wel (zeg 3,5%) rendement opleveren. Maar dat kan toch later ook wel? Inderdaad. Maar: Uitstel zorgt er niet voor dat je rendement mist over de éérste jaren, de jaren dat je het uitstelt, maar over de láátste jaren van je financiële leven. Als jij joúw spaarsaldo gedurende 40 jaar aanhoudt, reken dan eens uit waar ik het over heb. (En mail me die som eens als je durft)
Tweede voorbeeld: Je weet dat het belangrijk is dat je in een testament vastlegt wat er moet gebeuren als je overleden bent. Bovendien is het verstandig in een volmacht vast te leggen wie voor jou beslissingen mag nemen als je wilsonbekwaam wordt. Toch stel je dat nog uit. Gedachten als:
- Het zal mijn tijd wel duren,
- Het komt wel goed
- Dat gebeurt mij niet
- Veel te ingewikkeld dat juridische gedoe
- De notaris is gewoon duur
Ook dit is een benadering die vrij kort door de bocht gaat. Natuurlijk is de kans klein dat je wilsonbekwaam wordt, maar overlijden overkomst je hoe dan ook. Maar even lang door de bocht: Wat denk je dat het kost als je nabestaanden zélf uit mogen vinden hoe de uitvaart en afwikkeling van je nalatenschap moet worden geregeld? En welk blok aan het been het is als de Rechtbank voortdurend mee kijkt of je naasten wel de juiste beslissingen voor je nemen als jij de weg kwijt bent?
Ik herken het wel: Genieten van het nu. Daar zit ook iets heel moois in. Maar soms moet je gewoon echt er eens voor gaan zitten, even in de vertraging, om verder te kijken dan je neus lang is. Wat gebeurt er als je echt heel oud mag worden, als je overlijdt of als je zelf geen besluiten meer kan nemen?
Ook in de toekomst is er een nu. En hopelijk zorg je er nu voor dat het nu van morgen niet verzand in traagheid en stroperigheid.